Openstaan

“Ik ben vanmorgen gewassen door een man.”

Ik ben nog geen minuut binnen. Deze woorden moeten eruit. De urgentie is voelbaar.

Ik ga tegenover haar zitten.
“En? Hoe was dat voor u?” vraag ik.

“Het was een aardige, nette jongen hoor. Maar ja…” Ze aarzelt. “Ik vind het ook raar. Ik ben het niet gewend hè.”

En dan, bijna uit het niets:
“Soms zijn er ook meiden met een hoofddoekje op. Waarom hebben ze dat?”

Ik leg uit dat dit vaak met religie te maken heeft, en vraag of ze het zelf wel eens aan iemand heeft gevraagd.
“Oh nee, dat durf ik niet hoor.”

Angst om iets verkeerds te zeggen.
Angst om de ander te kwetsen.
Angst voor het onbekende.

Openstaan voor andermans cultuur is voor mij vanzelfsprekend. Al van jongs af aan. Maar in de dorpen waar ik werk – en zeker onder de oudere generatie cliënten – is dat vaak nog spannend terrein.

Eén keer per maand is het wijkbingo. Iedereen uit de buurt is dan welkom: samen spelen, ontmoeten, plezier maken.

“Die buitenstaanders hadden natuurlijk weer prijs met de bingo.”
En dan, quasi-grappend: “Oh nee, dat mag ik niet meer zeggen. Want straks worden het nog bewoners.”

Die woorden. Ze blijven haken.
Het gevoel van uitsluiting.
Collega’s die ‘zwartje’ of ‘bruine’ genoemd worden.

Het raakt me. Iedere keer weer.

Van zorgverleners wordt verwacht dat we anders kijken, denken en doen. Maar dit mogen we – nee, móéten we – ook vragen van onze cliënten. Zolang ze het vermogen nog hebben, mogen we ze uitnodigen tot bewustwording. Tot meebewegen. Tot het verleggen van de norm.

Want waar je aandacht op richt, groeit. En er is al genoeg polarisatie en verdeeldheid in de wereld. Laten we daarmee hier en nu stoppen.

Door het gesprek wél aan te gaan.
Door elkaar aan te spreken.
Door ook cliënten bewust te maken van hun woorden en gedrag – en wat dat doet, met de ander én met henzelf.

In de kern zijn we namelijk niet verschillend.
En altijd met elkaar verbonden.❤️